Factcheck: Salafi,Bareilwi, Naqshibandi, Deobandi, wie volgt de oudste traditie?

Soms kom je in facebook groepen vragen tegen van mensen die betrekking hebben op de verschillende moskeeën, stichtingen en instituten die actief zijn in Nederland. Het zijn dan meestal vragen zoals: ‘𝘞𝘪𝘦 𝘩𝘦𝘦𝘧𝘵 𝘦𝘳𝘷𝘢𝘳𝘪𝘯𝘨 𝘮𝘦𝘵 𝘥𝘪𝘵 𝘪𝘯𝘴𝘵𝘪𝘵𝘶𝘶𝘵, 𝘦𝘯 𝘪𝘴 𝘩𝘦𝘵 𝘣𝘦𝘵𝘳𝘰𝘶𝘸𝘣𝘢𝘳𝘦 𝘪𝘯𝘧𝘰𝘳𝘮𝘢𝘵𝘪𝘦’ Natuurlijk bij dat soort vragen barst er altijd een weeldige discussie los in de comments. Voor en tegenstanders van een bepaald instituut ontpoppen zich als verdedigers en aanvallers, en het voetballen kan beginnen. Vaak zien we weinig topspelers reageren, waardoor de discussie al snel vervalt in gepingpong met beweringen en termen zonder veel inhoud.

Gisteren zag ik weer zoiets voorbij komen toen een zuster informatie vroeg over de stichting/instituut ‘Muhasaba‘ welke o.a. gerund wordt door Mhmad Aarab. Buiten de standaard reacties die in de comments kwamen was er een broeder wiens naam ik niet zal noemen, die notabene een arts is en ook islamitische studie heeft gevolgd bij dezelfde opleiding als ik, dus hij zou veel beter moeten weten, maar goed. Hij gaf het volgende “advies” :

“𝘐𝘯 𝘯𝘦𝘥𝘦𝘳𝘭𝘢𝘯𝘥 𝘩𝘦𝘣𝘣𝘦𝘯 𝘸𝘦 𝘷𝘦𝘦𝘭 𝘨𝘳𝘰𝘦𝘱𝘦𝘳𝘪𝘯𝘨𝘦𝘯 𝘥𝘪𝘦 𝘢𝘤𝘵𝘪𝘦𝘧 𝘻𝘪𝘫𝘯. 𝘝𝘦𝘦𝘭 𝘷𝘢𝘯 𝘩𝘶𝘯 𝘷𝘰𝘭𝘨𝘦𝘯 𝘦𝘦𝘯 𝘵𝘳𝘢𝘥𝘪𝘵𝘪𝘦 𝘥𝘢𝘵 𝘷𝘳𝘪𝘫 𝘯𝘪𝘦𝘶𝘸 𝘪𝘴 𝘦𝘯 𝘯𝘪𝘦𝘵 𝘵𝘦𝘳𝘶𝘨 𝘨𝘢𝘢𝘵 𝘥𝘢𝘢𝘳 𝘥𝘦 𝘮𝘦𝘵𝘨𝘦𝘻𝘦𝘭𝘭𝘦𝘯 𝘰𝘧 𝘱𝘳𝘰𝘧𝘦𝘦𝘵. 𝘎𝘦𝘭𝘶𝘬𝘬𝘪𝘨 𝘩𝘦𝘣𝘣𝘦𝘯 𝘸𝘦 𝘥𝘦𝘻𝘦 𝘰𝘳𝘨𝘢𝘯𝘪𝘴𝘢𝘵𝘪𝘦 𝘥𝘢𝘵 𝘨𝘦𝘣𝘢𝘴𝘦𝘦𝘳𝘥 𝘪𝘴 𝘰𝘱 𝘢𝘩𝘭𝘪 𝘴𝘶𝘯𝘯𝘢𝘩 𝘭𝘦𝘦𝘳 𝘸𝘢𝘵 𝘸𝘦 𝘵𝘦𝘳𝘶𝘨𝘻𝘪𝘦𝘯 𝘪𝘯 𝘭𝘢𝘯𝘥𝘦𝘯 𝘢𝘭𝘴 𝘪𝘯𝘥𝘰𝘯𝘦𝘴𝘪𝘢, 𝘮𝘢𝘭𝘦𝘪𝘴𝘪𝘦, 𝘵𝘶𝘳𝘬𝘪𝘫𝘦, 𝘮𝘢𝘳𝘰𝘬𝘬𝘰, 𝘴𝘺𝘳𝘪𝘦 𝘦𝘵𝘤. 𝘏𝘦𝘵 𝘪𝘴 𝘯𝘪𝘦𝘵 𝘨𝘦𝘣𝘢𝘴𝘦𝘦𝘳𝘥 𝘰𝘱 𝘴𝘢𝘶𝘥𝘪 𝘭𝘦𝘦𝘳.”

Waarom ik het nodig vond om aan dit “advies” aandacht te besteden is omdat het een veelgehoorde bewering is, die met name door de aanhangers van bepaalde instituten veelvuldig gebruikt wordt. Men doet dit om zo heel klassiek en traditioneel over te komen en om zo de Saudis en alles wat ermee te maken heeft (dus in principe bijna de hele Arabische Schiereiland) buiten spel te zetten. Maar deze bewering is objectief waarneembaar vals, en dit staat helemaal los van de onderlinge ‘Aqidah verschillen tussen de Ahl al-Hadith/ Salafiyyah en deze Mutakallim/Sufi scholen. Met andere woorden de feiten die laten zien dat deze bewering vals is, staan los van de ‘Aqidah verschillen, maar zijn gewoon historische feiten.

Historisch gezien kunnen de meeste groepen die actief zijn in nederland teruggevoerd worden naar heroplevings imaams en bewegingen uit de 17e en 18e eeuw. 𝗦𝗮𝗹𝗮𝗳𝗶𝘀/𝗔𝗵𝗹 𝗮𝗹-𝗛𝗮𝗱𝗶𝘁𝗵 (en hun instituten), 𝗡𝗮𝗾𝘀𝗵𝗶𝗯𝗮𝗻𝗱𝗶 Haqqani (muhasaba, Mhmd Aarab), 𝗕𝗿𝗲𝗶𝗹𝘄𝗶𝘀 (Husayn instituut, Galal Jihany), 𝗗𝗲𝗼𝗯𝗮𝗻𝗱𝗶𝘀 (Islah instituut, Said Mokadmi), al deze groepen kunnen teruggeleid worden naar een beweging en persoon uit de 18 en 19e eeuw.

Dus:

🔸 𝗗𝗲 𝗦𝗮𝗹𝗮𝗳𝗶𝘀/𝗔𝗵𝗹 𝗮𝗹-𝗛𝗮𝗱𝗶𝘁𝗵 kunnen teruggevoerd worden naar belangrijke heroplevings imaams zoals Sh Muhammed ibn Abd al-Wahhab (geb. 1703), Shah Waliullah Dehlawi (geb. 1703)

🔸 𝗗𝗲 𝗡𝗮𝗾𝘀𝗵𝗶𝗯𝗮𝗻𝗱𝗶𝘀 𝗛𝗮𝗾𝗾𝗮𝗻𝗶𝘀 (in Nederland) kunnen teruggevoerd worden naar Nazim al-Haqqani, die zij ook wel de ‘Sultan ul-Awliya’ noemen (geb.1922}.

🔸 𝗗𝗲 𝗕𝗿𝗲𝗶𝗹𝘄𝗶𝘀 kunnen teruggevoerd worden naar Ahmad Raza Khan (geb. 1856).

🔸 𝗗𝗲 𝗗𝗲𝗼𝗯𝗮𝗻𝗱𝗶𝘀 kunnen teruggevoerd worden naar Muhammad Qasim Nanautavi (geb. 1832) en Rashīd Aḥmad Gangohī (geb.1826)

Zoals men kan zien keren al deze heroplevings imaams terug naar de 17e en 18e en zelfs 19e eeuw. De ironie is zelfs dat de oudste van deze 4 groepen zelfs Ibn Abd al-Wahhaab en de Shah Waliullah Dehlawi zijn!

Natuurlijk claimt elk van deze groepen een oudere traditie dan die van hun heroplevings imaam. Zo claimen de Salafiyyah/Ahl al-Hadith de ‘Aqidah van de Salaf en van al-Imam Ahmed (geb. 780) en de imaams van Hadith zoals de Ashaab Kutub as-Sittah. En claimen de Naqshibandis, Deobandis, Breilvis de ‘Aqidah van Aboe l-Hasan al-Ash’ari (geb.874) en Abu Mansur al-Maturidi (geb. 853). En niet iedereen die claimt kan zijn claim ook bewijzen, en Allaah zal op het Dag des Oordeels oordelen tussen hen.

Maar het punt wat ik wilde maken is dus dat de bewering die gemaakt werd door de broeder historisch gezien niet klopt, en het is objectief gezien een valse bewering. Afkomstig van iemand die ofwel jâhil (onwetend) is over deze historische achtergrond en het curriculum van deze scholen en moskeeën, ofwel zelf ook een fanatieke aanhanger is die de mensen wil wegjagen van de ‘𝗦𝗮𝗹𝗮𝗳𝗶-𝗹𝗲𝗲𝗿’.

Ik zou deze post nog veel langer kunnen maken en de talloze tegenstrijdigheden kunnen laten zien van deze zwakke bewering, zoals het feit dat Aboe l-Hasan al-Ash’arie zelf zich na zijn taubah van I’tizaal (hij was 40 jaar lang Mu’tazili!), toeschreef aan de ‘Aqidah van al-Imaam Ahmed én de Ahl al-Hadith. Dus waarom volgen de Ash’aris niet hun imaam hierin?

En zoals het feit dat de boeken van de Ashâ’irah en de Maturidiyyah geschreven en ontwikkeld zijn ná de boeken van de Salaf en de Ahl al-Hadith en de Hanabilah. M.a.w. de eerste ‘Aqidah werken die geschreven zijn dateren van voor Aboe l-Hasan al-Ash’ari en Aboe Mansur al-Maturidi. Want buiten de werken van al-Imâm Ahmed ibn Hanbal zelf hebben de Hanâbilah na hem velen werken geschreven van ‘Aqîdah waarin zij de Mu’tazilah, de Jahmiyyah, de Qadariyyah, al-Jabriyyah etc beantwoorden en weerleggen vanuit de Ahl al-Hadieth methode, waarin men systematisch de Sunni Aqîdah uiteenzet en de afwijkingen daaraan beantwoord in een soortgelijk stijl als de Fiqh al-Akbar welke toeschreven wordt aan Aboe Hanîfah. 𝗩𝗲𝗲𝗹 𝘄𝗲𝗿𝗸𝗲𝗻 𝗱𝗮𝘁𝗲𝗿𝗲𝗻 𝘃𝗮𝗻 𝘃𝗼́𝗼́𝗿 𝗱𝗲 𝗯𝗲𝗸𝗲𝗻𝗱𝗲 𝘁𝗵𝗲𝗼𝗹𝗼𝗴𝗶𝘀𝗰𝗵𝗲 𝗸𝗮𝗹𝗮̂𝗺 𝘄𝗲𝗿𝗸𝗲𝗻 𝘃𝗮𝗻 𝗱𝗲 𝗔𝘀𝗵𝗮̂’𝗶𝗿𝗮𝗵 𝗲𝗻 𝗱𝗲 𝗠𝗮̂𝘁𝘂𝗿𝗶𝗱𝗶𝘆𝘆𝗮𝗵, zoals bijv (en let op de tijdsperiodes!!):

📚 Kitâb Oesoel as-Soennah en ar-Rad ‘alâ al-Jahmiyyah van al-Imâm Ahmed (H241),

📚 Khalq Af’âl al-‘Ibâd en Kitâb at-Tawhîd van al-Imâm al-Boekhârie (H256),

📚 Kitâb as-Soennah van al-Atram (H273)

📚 Kitâb ar-Rad ‘alâ al-Jahmiyyah en ar-Rad ‘alâ Bishr al-Marîsie van ad-Dârimie (H280)

📚 Kitâb as-Soennah van ‘Abdoellâh ibn Ahmad ibn Hanbal (H290)

📚 Kitâb as-Soennah van Imaam al-Marwazie (H292)

📚 Kitâb at- Tawhîd, ar-Rad ‘alâ al-Jahmiyyah en Kitâb al- Imân van Ibn Mandah (H301)

📚 Kitâb as-Soennah van al-Khallâl (H311)

📚 Kitâb at-Tawhîd van Ibn Khoezaymah (H311).

Ook zijn er vele andere werken van de Hanâbilah, Ahl al-Hadieth die geschreven zijn in dezelfde periode als toen de eerste kalâm werken verschenen zoals die van Aboe l-Hasan al-Ash’ari (H324) en Aboe Mansoer al-Mâturidi (H333) en daarna zoals bijv. de werken:

📚 Sharh as-Soennah van al-Berbehâri (H329)

📚 al-Ibaanah ‘an Sharî’ati al-Firqatoe n-Nâdjiyyah van Ibn Battah (H387)

📚 ash-Sharî’ah van al-Âdjûri (H360)

📚 Sharh Oesoel I’tiqâd Ahl as-Sunnah wa l-Jamâ’ah van al-Lâlakâ`ie (418)

Dus ja, wie volgen nu eigenlijk echt de oudste traditie? De groep, zoals de Salafiyyah/Ahl al-Hadith die naar al deze werken terugkeren en dit doceren in hun curriculum? Of degenen die zich baseren op veel latere werken en al deze werken van de Salaf naast zich neerleggen, of zelfs (nog erger) deze boeken bestempelen als boeken van de Hashwiyyah en Mujassimah?!

Follow up reading: Jullie liegen over onze geleerden! Ze zijn geen Bareilwis, Qadiris, Naqshibandis!

Ik vraag Allâh mij te laten sterven op de ‘Aqidah van de Sahâbah en de Salaf.

🖊 Aboe Hudayfa Musa ibn Yusuf al-Indonesi