Soms kom je in facebook groepen vragen tegen van mensen die betrekking hebben op de verschillende moskeeรซn, stichtingen en instituten die actief zijn in Nederland. Het zijn dan meestal vragen zoals: ‘๐๐ช๐ฆ ๐ฉ๐ฆ๐ฆ๐ง๐ต ๐ฆ๐ณ๐ท๐ข๐ณ๐ช๐ฏ๐จ ๐ฎ๐ฆ๐ต ๐ฅ๐ช๐ต ๐ช๐ฏ๐ด๐ต๐ช๐ต๐ถ๐ถ๐ต, ๐ฆ๐ฏ ๐ช๐ด ๐ฉ๐ฆ๐ต ๐ฃ๐ฆ๐ต๐ณ๐ฐ๐ถ๐ธ๐ฃ๐ข๐ณ๐ฆ ๐ช๐ฏ๐ง๐ฐ๐ณ๐ฎ๐ข๐ต๐ช๐ฆ’ Natuurlijk bij dat soort vragen barst er altijd een weeldige discussie los in de comments. Voor en tegenstanders van een bepaald instituut ontpoppen zich als verdedigers en aanvallers, en het voetballen kan beginnen. Vaak zien we weinig topspelers reageren, waardoor de discussie al snel vervalt in gepingpong met beweringen en termen zonder veel inhoud.
Gisteren zag ik weer zoiets voorbij komen toen een zuster informatie vroeg over de stichting/instituut ‘Muhasaba‘ welke o.a. gerund wordt door Mhmad Aarab. Buiten de standaard reacties die in de comments kwamen was er een broeder wiens naam ik niet zal noemen, die notabene een arts is en ook islamitische studie heeft gevolgd bij dezelfde opleiding als ik, dus hij zou veel beter moeten weten, maar goed. Hij gaf het volgende “advies” :
“๐๐ฏ ๐ฏ๐ฆ๐ฅ๐ฆ๐ณ๐ญ๐ข๐ฏ๐ฅ ๐ฉ๐ฆ๐ฃ๐ฃ๐ฆ๐ฏ ๐ธ๐ฆ ๐ท๐ฆ๐ฆ๐ญ ๐จ๐ณ๐ฐ๐ฆ๐ฑ๐ฆ๐ณ๐ช๐ฏ๐จ๐ฆ๐ฏ ๐ฅ๐ช๐ฆ ๐ข๐ค๐ต๐ช๐ฆ๐ง ๐ป๐ช๐ซ๐ฏ. ๐๐ฆ๐ฆ๐ญ ๐ท๐ข๐ฏ ๐ฉ๐ถ๐ฏ ๐ท๐ฐ๐ญ๐จ๐ฆ๐ฏ ๐ฆ๐ฆ๐ฏ ๐ต๐ณ๐ข๐ฅ๐ช๐ต๐ช๐ฆ ๐ฅ๐ข๐ต ๐ท๐ณ๐ช๐ซ ๐ฏ๐ช๐ฆ๐ถ๐ธ ๐ช๐ด ๐ฆ๐ฏ ๐ฏ๐ช๐ฆ๐ต ๐ต๐ฆ๐ณ๐ถ๐จ ๐จ๐ข๐ข๐ต ๐ฅ๐ข๐ข๐ณ ๐ฅ๐ฆ ๐ฎ๐ฆ๐ต๐จ๐ฆ๐ป๐ฆ๐ญ๐ญ๐ฆ๐ฏ ๐ฐ๐ง ๐ฑ๐ณ๐ฐ๐ง๐ฆ๐ฆ๐ต. ๐๐ฆ๐ญ๐ถ๐ฌ๐ฌ๐ช๐จ ๐ฉ๐ฆ๐ฃ๐ฃ๐ฆ๐ฏ ๐ธ๐ฆ ๐ฅ๐ฆ๐ป๐ฆ ๐ฐ๐ณ๐จ๐ข๐ฏ๐ช๐ด๐ข๐ต๐ช๐ฆ ๐ฅ๐ข๐ต ๐จ๐ฆ๐ฃ๐ข๐ด๐ฆ๐ฆ๐ณ๐ฅ ๐ช๐ด ๐ฐ๐ฑ ๐ข๐ฉ๐ญ๐ช ๐ด๐ถ๐ฏ๐ฏ๐ข๐ฉ ๐ญ๐ฆ๐ฆ๐ณ ๐ธ๐ข๐ต ๐ธ๐ฆ ๐ต๐ฆ๐ณ๐ถ๐จ๐ป๐ช๐ฆ๐ฏ ๐ช๐ฏ ๐ญ๐ข๐ฏ๐ฅ๐ฆ๐ฏ ๐ข๐ญ๐ด ๐ช๐ฏ๐ฅ๐ฐ๐ฏ๐ฆ๐ด๐ช๐ข, ๐ฎ๐ข๐ญ๐ฆ๐ช๐ด๐ช๐ฆ, ๐ต๐ถ๐ณ๐ฌ๐ช๐ซ๐ฆ, ๐ฎ๐ข๐ณ๐ฐ๐ฌ๐ฌ๐ฐ, ๐ด๐บ๐ณ๐ช๐ฆ ๐ฆ๐ต๐ค. ๐๐ฆ๐ต ๐ช๐ด ๐ฏ๐ช๐ฆ๐ต ๐จ๐ฆ๐ฃ๐ข๐ด๐ฆ๐ฆ๐ณ๐ฅ ๐ฐ๐ฑ ๐ด๐ข๐ถ๐ฅ๐ช ๐ญ๐ฆ๐ฆ๐ณ.”
Waarom ik het nodig vond om aan dit “advies” aandacht te besteden is omdat het een veelgehoorde bewering is, die met name door de aanhangers van bepaalde instituten veelvuldig gebruikt wordt. Men doet dit om zo heel klassiek en traditioneel over te komen en om zo de Saudis en alles wat ermee te maken heeft (dus in principe bijna de hele Arabische Schiereiland) buiten spel te zetten. Maar deze bewering is objectief waarneembaar vals, en dit staat helemaal los van de onderlinge ‘Aqidah verschillen tussen de Ahl al-Hadith/ Salafiyyah en deze Mutakallim/Sufi scholen. Met andere woorden de feiten die laten zien dat deze bewering vals is, staan los van de ‘Aqidah verschillen, maar zijn gewoon historische feiten.
Historisch gezien kunnen de meeste groepen die actief zijn in nederland teruggevoerd worden naar heroplevings imaams en bewegingen uit de 17e en 18e eeuw. ๐ฆ๐ฎ๐น๐ฎ๐ณ๐ถ๐/๐๐ต๐น ๐ฎ๐น-๐๐ฎ๐ฑ๐ถ๐๐ต (en hun instituten), ๐ก๐ฎ๐พ๐๐ต๐ถ๐ฏ๐ฎ๐ป๐ฑ๐ถ Haqqani (muhasaba, Mhmd Aarab), ๐๐ฟ๐ฒ๐ถ๐น๐๐ถ๐ (Husayn instituut, Galal Jihany), ๐๐ฒ๐ผ๐ฏ๐ฎ๐ป๐ฑ๐ถ๐ (Islah instituut, Said Mokadmi), al deze groepen kunnen teruggeleid worden naar een beweging en persoon uit de 18 en 19e eeuw.
Dus:
๐ธ ๐๐ฒ ๐ฆ๐ฎ๐น๐ฎ๐ณ๐ถ๐/๐๐ต๐น ๐ฎ๐น-๐๐ฎ๐ฑ๐ถ๐๐ต kunnen teruggevoerd worden naar belangrijke heroplevings imaams zoals Sh Muhammed ibn Abd al-Wahhab (geb. 1703), Shah Waliullah Dehlawi (geb. 1703)
๐ธ ๐๐ฒ ๐ก๐ฎ๐พ๐๐ต๐ถ๐ฏ๐ฎ๐ป๐ฑ๐ถ๐ ๐๐ฎ๐พ๐พ๐ฎ๐ป๐ถ๐ (in Nederland) kunnen teruggevoerd worden naar Nazim al-Haqqani, die zij ook wel de ‘Sultan ul-Awliya’ noemen (geb.1922}.
๐ธ ๐๐ฒ ๐๐ฟ๐ฒ๐ถ๐น๐๐ถ๐ kunnen teruggevoerd worden naar Ahmad Raza Khan (geb. 1856).
๐ธ ๐๐ฒ ๐๐ฒ๐ผ๐ฏ๐ฎ๐ป๐ฑ๐ถ๐ kunnen teruggevoerd worden naar Muhammad Qasim Nanautavi (geb. 1832) en Rashฤซd Aแธฅmad Gangohฤซ (geb.1826)
Zoals men kan zien keren al deze heroplevings imaams terug naar de 17e en 18e en zelfs 19e eeuw. De ironie is zelfs dat de oudste van deze 4 groepen zelfs Ibn Abd al-Wahhaab en de Shah Waliullah Dehlawi zijn!
Natuurlijk claimt elk van deze groepen een oudere traditie dan die van hun heroplevings imaam. Zo claimen de Salafiyyah/Ahl al-Hadith de ‘Aqidah van de Salaf en van al-Imam Ahmed (geb. 780) en de imaams van Hadith zoals de Ashaab Kutub as-Sittah. En claimen de Naqshibandis, Deobandis, Breilvis de ‘Aqidah van Aboe l-Hasan al-Ash’ari (geb.874) en Abu Mansur al-Maturidi (geb. 853). En niet iedereen die claimt kan zijn claim ook bewijzen, en Allaah zal op het Dag des Oordeels oordelen tussen hen.
Maar het punt wat ik wilde maken is dus dat de bewering die gemaakt werd door de broeder historisch gezien niet klopt, en het is objectief gezien een valse bewering. Afkomstig van iemand die ofwel jรขhil (onwetend) is over deze historische achtergrond en het curriculum van deze scholen en moskeeรซn, ofwel zelf ook een fanatieke aanhanger is die de mensen wil wegjagen van de ‘๐ฆ๐ฎ๐น๐ฎ๐ณ๐ถ-๐น๐ฒ๐ฒ๐ฟ’.
Ik zou deze post nog veel langer kunnen maken en de talloze tegenstrijdigheden kunnen laten zien van deze zwakke bewering, zoals het feit dat Aboe l-Hasan al-Ash’arie zelf zich na zijn taubah van I’tizaal (hij was 40 jaar lang Mu’tazili!), toeschreef aan de ‘Aqidah van al-Imaam Ahmed รฉn de Ahl al-Hadith. Dus waarom volgen de Ash’aris niet hun imaam hierin?
En zoals het feit dat de boeken van de Ashรข’irah en de Maturidiyyah geschreven en ontwikkeld zijn nรก de boeken van de Salaf en de Ahl al-Hadith en de Hanabilah. M.a.w. de eerste ‘Aqidah werken die geschreven zijn dateren van voor Aboe l-Hasan al-Ash’ari en Aboe Mansur al-Maturidi. Want buiten de werken van al-Imรขm Ahmed ibn Hanbal zelf hebben de Hanรขbilah na hem velen werken geschreven van โAqรฎdah waarin zij de Muโtazilah, de Jahmiyyah, de Qadariyyah, al-Jabriyyah etc beantwoorden en weerleggen vanuit de Ahl al-Hadieth methode, waarin men systematisch de Sunni Aqรฎdah uiteenzet en de afwijkingen daaraan beantwoord in een soortgelijk stijl als de Fiqh al-Akbar welke toeschreven wordt aan Aboe Hanรฎfah. ๐ฉ๐ฒ๐ฒ๐น ๐๐ฒ๐ฟ๐ธ๐ฒ๐ป ๐ฑ๐ฎ๐๐ฒ๐ฟ๐ฒ๐ป ๐๐ฎ๐ป ๐๐ผฬ๐ผฬ๐ฟ ๐ฑ๐ฒ ๐ฏ๐ฒ๐ธ๐ฒ๐ป๐ฑ๐ฒ ๐๐ต๐ฒ๐ผ๐น๐ผ๐ด๐ถ๐๐ฐ๐ต๐ฒ ๐ธ๐ฎ๐น๐ฎฬ๐บ ๐๐ฒ๐ฟ๐ธ๐ฒ๐ป ๐๐ฎ๐ป ๐ฑ๐ฒ ๐๐๐ต๐ฎฬโ๐ถ๐ฟ๐ฎ๐ต ๐ฒ๐ป ๐ฑ๐ฒ ๐ ๐ฎฬ๐๐๐ฟ๐ถ๐ฑ๐ถ๐๐๐ฎ๐ต, zoals bijv (en let op de tijdsperiodes!!):
๐ Kitรขb Oesoel as-Soennah en ar-Rad โalรข al-Jahmiyyah van al-Imรขm Ahmed (H241),
๐ Khalq Afโรขl al-โIbรขd en Kitรขb at-Tawhรฎd van al-Imรขm al-Boekhรขrie (H256),
๐ Kitรขb as-Soennah van al-Atram (H273)
๐ Kitรขb ar-Rad โalรข al-Jahmiyyah en ar-Rad โalรข Bishr al-Marรฎsie van ad-Dรขrimie (H280)
๐ Kitรขb as-Soennah van โAbdoellรขh ibn Ahmad ibn Hanbal (H290)
๐ Kitรขb as-Soennah van Imaam al-Marwazie (H292)
๐ Kitรขb at- Tawhรฎd, ar-Rad โalรข al-Jahmiyyah en Kitรขb al- Imรขn van Ibn Mandah (H301)
๐ Kitรขb as-Soennah van al-Khallรขl (H311)
๐ Kitรขb at-Tawhรฎd van Ibn Khoezaymah (H311).
Ook zijn er vele andere werken van de Hanรขbilah, Ahl al-Hadieth die geschreven zijn in dezelfde periode als toen de eerste kalรขm werken verschenen zoals die van Aboe l-Hasan al-Ashโari (H324) en Aboe Mansoer al-Mรขturidi (H333) en daarna zoals bijv. de werken:
๐ Sharh as-Soennah van al-Berbehรขri (H329)
๐ al-Ibaanah โan Sharรฎโati al-Firqatoe n-Nรขdjiyyah van Ibn Battah (H387)
๐ ash-Sharรฎโah van al-รdjรปri (H360)
๐ Sharh Oesoel Iโtiqรขd Ahl as-Sunnah wa l-Jamรขโah van al-Lรขlakรข`ie (418)
Dus ja, wie volgen nu eigenlijk echt de oudste traditie? De groep, zoals de Salafiyyah/Ahl al-Hadith die naar al deze werken terugkeren en dit doceren in hun curriculum? Of degenen die zich baseren op veel latere werken en al deze werken van de Salaf naast zich neerleggen, of zelfs (nog erger) deze boeken bestempelen als boeken van de Hashwiyyah en Mujassimah?!
Follow up reading:ย Jullie liegen over onze geleerden! Ze zijn geen Bareilwis, Qadiris, Naqshibandis!
Ik vraag Allรขh mij te laten sterven op de ‘Aqidah van de Sahรขbah en de Salaf.
๐ Aboe Hudayfa Musa ibn Yusuf al-Indonesi